Водар (фізіка)

Водар у фізіцы элементарных часціц

Водары і квантавыя лікі: Лептонны лік: L Барыённы лік: B Дзіўнасць: S Чароўнасць: C Хараство: B' Сапраўднасць: T Ізаспін: I ці Iz Слабы ізаспін: Tz Электрычны зарад: Q Камбінацыі: Гіперзарад: Y Y = 2(Q − Iz) Y = B + S + C + B' + T Слабы гіперзарад: YW YW = 2(Q − Tz) YW = B − L Гл. таксама: CPT-інварыянтнасць CKM-матрыца CP-інварыянтнасць Хіральнасць PMNS-матрыца

Водар (англ.: flavour) — агульная назва для шэрага квантавых лікаў, якія характарызуюць тып кварка або лептона.

Існуе шэсць кваркавых водараў, па ліку тыпаў кваркаў: u, d, s, c, b, t. Водар кваркаў захоўваецца ў моцных і электрамагнітных узаемадзеяннях, але не захоўваецца ў слабых узаемадзеяннях.

Для ўсіх найменных водараў кваркаў (дзіўнасць, чароўнасць, хараство і сапраўднасць) правіла наступнае: значэнне водару і электрычны зарад кварка маюць аднолькавы знак. Па гэтаму правілу любы водар, які пераносіцца зараджаным мезонам, мае той жа знак, што і яго зарад.

Лептонныя водары — іншая назва для трох лептонных лікаў: электроннага, мюоннага і тау-лептоннага. Сумарны лептонны лік, наколькі гэта вядома, строга захоўваецца, хоць у многіх пашырэннях Стандартнай мадэлі прадказваецца незахаванне лептоннай колькасці. Флэйварныя (водарныя) лептонныя лікі не захоўваюцца ў асцыляцыях нейтрына.

Паходжанне тэрміна

Тэрмін «водар» упершыню з'явіўся ў кваркавай мадэлі адронаў ў 1970 годзе. Назва для набору квантавых лікаў, звязаных з ізаспінам, гіперзарадам і дзіўнасцю, як сцвярджаецца, была выдумана па дарозе з абеду Мюрэем Гел-Манам і Гаральдам Фрыцшам, падчас іх прыпынку ў кафэ Baskin-Robbins у Пасадэне з рэкламай 31 водару марожанага.

Гл. таксама

• Пакаленне

Спасылкі

• http://www.nsu.ru/psj/departments/hep/articles/article.php?name=dictionary(недаступная спасылка)